وه ...!! براستى گاهى که انسان تاریخ را ورق مى زند، با ملاحظه بعضى از فرازها در شگفتى فرو مى رود، براى اینکه شاهدى در این مورد ارائه دهیم ، موضوع دیوار چین را از تاریخ بیرون مى آوریم و در این باره مى اندیشیم :
بلندى این دیوار از 9 تا 12متر است .
عرض پایه آن 10 متر است .
طول دیوار به عقیده چینى ها، چهار هزار کیلومتر (670 فرسخ ) است !
در فاصله هر چند متر، برجى بر روى دیوار به منظور دفع دشمن و حفظ تسلط کامل بر کشور پهناور چین بنا گردیده است .
این دیوار از ((آن تونک )) واقع در قسمت علیاى خلیج ((لیاتوتونک )) شروع شده و مانند حصار دایره اى ، گردش کرده و در نزدیکى بندر فعلى ((یونک ینک )) به دریا متصل شده و باز از آنجا شروع شده و از شمال پکن به دو قوس تقسیم شده و کشورى را در درون خود قرار داده است ، و در نزدیکى رود زرد دو قوس یکدیگر را قطع کرده و در یک رشته به ساحل رود زرد در مغرب چین ، پایان یافته است .
این دیوار در عبور خود از کوههائى که در 3 هزار متر ارتفاع دارد و از دره هاى عمیق نشیب و فراز گرفته است .
دیوار مذکور داراى دو دروازه است ، یکى از آنها طرف چین فعلى که اختیارش بدست چینى ها است قرار گرفته و دیگرى سمت ((تون کن )) که در اختیار تون کنى ها است مى باشد
عجیب اینکه : در مدت ساختمان این دیوار، چهارصد هزار کارگر تلف شده اند و تنها پانصد هزار نفر ماءمور ساختمان سنگرهاى آن در مدت ده سال بوده اند. براى حفظ آن دیوار، تا چندى قبل یک میلیون نفر سرباز، دست به کار حفاظت و حراست بودند.
و در تقویمهاى چینى ، فرمانى که در آن زمان بوده ، ترسیم شده و متن فرمان این است : ((اگر میخى لاى درز سنگى ، قابل کوبیدن باشد گردن سازنده آن قسمت باید قطع شود)).
آنانکه با ساختن چنین دیوارى - گرچه تواءم با تلف شدن هزاران بینوا باشداحساس آرامش و پناه مى کردند، اینک آیا مى توانند جلو حشره کوچکى را که از سوراخ بینیشان بالا مى رود بگیرند؟ آرى حتى یک حشره کوچک فرمان آنها را نمى برد، این است وضع دنیا، روزگار قدرتها چقدر زود سپرى مى شود؟